Ank Engel
Historicus / Auteur
‘Waar mijn brood is, is mijn vaderland’ is niet alleen een studie naar het dagelijkse leven van de Nederlandse arbeidsmigranten, maar ook een familiegeschiedenis. Cornelis Broertjes [1869-1942], de grootvader van de auteur, was één van de Nederlandse arbeiders die naar het Ruhrgebied trok. Hij werkte van 1900 tot 1922 in Mülheim an der Ruhr. Hij verrichtte arbeid bij de staalfabrikant Thyssen en hoogst-waarschijnlijk ook in de mijnen. Zijn geschiedenis was de aanleiding voor een onderzoek naar het wel en wee van Nederlandse arbeidsmigranten in de eerste veertig jaar van de twintigste eeuw, de tijd van onvoorstelbare industrialisatie, de Eerste Wereldoorlog en het Interbellum met de Republiek van Weimar en het aan de macht komen van de Nationaalsocialisten.
‘Alweer een waterval’ gaat over vakanties, vrolijke ontspannen vakanties met als hoogtepunt een rondreis in Californië in 1993. Maar ‘Alweer een waterval’ gaat ook over andere reizen, gedwongen, onder barre omstandigheden, in de tijd van de Tweede Wereldoorlog. Het gaat over de herinneringen van de oorlogsgeneratie die de auteur op reis tegenkwam, de verhalen die werden verteld over angst, verdriet en verraad en gelukkig ook over moed en hulpvaardigheid. In het boek zit het contrast tussen de mooie luxe reizen en de reizen van Nederlanders die hun vrijheid kwijt waren, zoals Ab Caransa, de enige Joodse leerling van de ambachtsschool in Amsterdam die de Oorlog overleefde. En wat te denken van de geschiedenis van de vader van de auteur die gedwongen werd in Berlijn te werken in het kader van de Arbeitseinsatz?
Voor de lezers van ‘Waar mijn brood is, is mijn vaderland’, die zich hebben afgevraagd hoe het verder ging met de familie Broertjes die in 1922 terugkeerde uit Mülheim an der Ruhr naar Amsterdam, is ‘Alweer een waterval’ een interessant vervolg, omdat de historie van de familie wordt voortgezet en gekoppeld aan de geschiedenis van de familie Engel, de ‘Engelbewaarders van Durgerdam’.
Waar mijn brood is, is mijn vaderland
Nederlandse arbeiders in het Ruhrgebied tussen 1900-1940
‘Waar mijn brood is, is mijn vaderland’ is niet alleen een studie naar het dagelijkse leven van de Nederlandse arbeidsmigranten, maar ook een familiegeschiedenis. Cornelis Broertjes [1869-1942], de grootvader van de auteur, was één van de Nederlandse arbeiders die naar het Ruhrgebied trok. Hij werkte van 1900 tot 1922 in Mülheim an der Ruhr. Hij verrichtte arbeid bij de staalfabrikant Thyssen en hoogstwaarschijnlijk ook in de mijnen. Zijn geschiedenis was de aanleiding voor een onderzoek naar het wel en wee van Nederlandse arbeidsmigranten in de eerste veertig jaar van de twintigste eeuw, de tijd van onvoorstelbare industrialisatie, de Eerste Wereldoorlog en het Interbellum met de Republiek van Weimar en het aan de macht komen van de Nationaalsocialisten.
Duizenden Nederlanders werkten voor kortere of langere tijd in Duitsland. De meesten vonden werk in het Ruhrgebied, niet alleen bij de staalfabrikanten, maar ook op het platteland, waar vooral veel vraag was naar melkers, bij voorkeur afkomstig uit Friesland. Het boek geeft antwoord op de vraag waarom zij hun heil zochten over de grens, hoe hun dagelijkse leven er uit zag en in hoeverre zij integreerden in de Duitse samenleving. Reageerden Nederlanders anders op het leven in een vreemd land dan andere emigranten? Of waren er overeenkomsten? Leer meer over migratie door te lezen over een vergeten groep Nederlandse migranten!
Een leesbare mix van wetenschap en familiegeschiedenis! Verkrijgbaar bij de auteur en Boekhandel Blankevoort in Amstelveen.
Waar mijn brood is, is mijn vaderland
Nederlandse arbeiders in het Ruhrgebied tussen 1900-1940
Auteur: Ank Engel
Uitgeverij: Walburg Pers [2019]
ISBN 9789462 494329
Alweer een waterval
Vakanties en andere reizen
‘Alweer een waterval’ gaat over vakanties, vrolijke ontspannen vakanties met als hoogtepunt een rondreis in Californië in 1993. Maar ‘Alweer een waterval’ gaat ook over andere reizen, gedwongen, onder barre omstandigheden, in de tijd van de Tweede Wereldoorlog. Het gaat over de herinneringen van de oorlogsgeneratie die de auteur op reis tegenkwam, de verhalen die werden verteld over angst, verdriet en verraad en gelukkig ook over moed en hulpvaardigheid. In het boek zit het contrast tussen de mooie luxe reizen en de reizen van Nederlanders die hun vrijheid kwijt waren, zoals Ab Caransa, de enige Joodse leerling van de ambachtsschool in Amsterdam die de Oorlog overleefde. En wat te denken van de geschiedenis van de vader van de auteur die gedwongen werd in Berlijn te werken in het kader van de Arbeitseinsatz? Of het verhaal van de heer Perelman die geen afscheid kon nemen, maar toch een oplossing had gevonden voor zijn probleem. Lees zijn verhaal en lees vooral ook de geschiedenis van de familie Rubens!
Het bijzondere van dit boek is dat je het zomaar kunt openslaan en een hoofdstuk kunt lezen of zelfs een paragraaf naar keuze zonder de draad kwijt te raken. Als je het chronologisch leest, van het begin tot het einde, is het tegelijkertijd weer een mooi overzicht van reizen en met vakantie gaan vanaf ongeveer 1900 tot 2020.
Een interessante geschiedenis met illustraties, verkrijgbaar via uw eigen boekhandel en bij bol.com.
Al weer een waterval !
Vakanties en andere reizen
Auteur: Ank Engel
Uitgeverij: Adnan [2022]
ISBN 9789490 983390
Lezingen op afspraak.
engel.ank@gmail.com
06-27481769
TONEELSTUK | KOMEDIE
Stress
Yankee Doodle Dandy
Bed en Breakfast
Dat heb op facebook gestaan
Antiek
Piano, pianissimo
Amara
De bruiloft van Kloris en Roosje (bewerking)
Toneelvereniging De Tijger speelt op vrijdagavond 21 juni en op zondagmiddag 23 juni mijn stuk ‘Op de pof’.